Tại nước ta hiện có khoảng 1,8 triệu trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng và có nguy cơ bị tổn thương não và thể chất lâu dài. Nếu tình trạng này không được can thiệp kịp thời, trẻ có thể sẽ phải đối diện với các vấn đề như thấp còi, chậm phát triển trí tuệ, dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn… Ba mẹ hãy cùng bác sĩ Bibo Mart tìm hiểu về suy dinh dưỡng ở trẻ qua bài viết dưới đây nhé!
1. Suy dinh dưỡng ở trẻ là gì?
Suy dinh dưỡng là tình trạng thiếu hụt năng lượng và các chất dinh dưỡng làm ảnh hưởng đến quá trình sống, hoạt động và tăng trưởng bình thường của cơ thể trẻ.
Suy dinh dưỡng ở trẻ phân ra làm 3 thể:
Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân:
Cân nặng thấp hơn so với mức tiêu chuẩn của trẻ cùng tuổi và giới. Thể nhẹ cân phản ánh tình trạng thiếu dinh dưỡng kéo dài cũng như tại thời điểm đánh giá.
Suy dinh dưỡng thể thấp còi:
Chiều cao trẻ thấp hơn với mức tiêu chuẩn của trẻ cùng tuổi và giới (dưới -2SD). Thể thấp còi phản ánh tình trạng chậm phát triển mạn tính, kéo dài từ trong quá khứ. Tình trạng này có thể bắt đầu sớm từ giai đoạn bào thai do mẹ bị thiếu dinh dưỡng.
Suy dinh dưỡng thể gày còm:
Cân nặng theo chiều cao thấp hơn với mức tiêu chuẩn của trẻ cùng tuổi và giới (dưới -2SD). Thể gầy còm phản ánh tình trạng thiếu dinh dưỡng cấp tính do tình trạng không lên cân hoặc đang tụt cân.
2. Nguyên nhân gây ra suy dinh dưỡng ở trẻ
Suy dinh dưỡng xảy ra chủ yếu do thiếu cung cấp, tăng tiêu hao dưỡng chất hoặc cả hai.
Thiếu cung cấp:
Mẹ cho trẻ cai sữa quá sớm. Sau khi cai sữa, mẹ lại không biết cách cho trẻ ăn đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng. Mẹ cho trẻ ăn dặm không đúng cách hoặc khi trẻ biết đi và chạy nhảy, ba mẹ chưa bổ sung thêm vào chế độ ăn của trẻ các dưỡng chất thiết yếu.
Tăng tiêu hao:
Trẻ hay mắc các bệnh nhiễm khuẩn như nhiễm khuẩn đường hô hấp, tiêu hóa; nhiễm ký sinh trùng như giun, sán; hoặc biến chứng sau các bệnh như sởi, lỵ, đặc biệt là tiêu chảy kéo dài dẫn tới nhiễm khuẩn.
Nguyên nhân khác:
– Trẻ sinh ra trong các gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, đông con, không đủ thực phẩm để ăn
– Trẻ sinh non, suy dinh dưỡng bào thai hoặc các dị tật bẩm sinh.
3. Cách nhận biết suy dinh dưỡng ở trẻ em
Cân, đo hàng tháng:
Ba mẹ nên cân và đo chiều cao cho bé hàng tháng, đối chiếu với biểu đồ tăng trưởng chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới:
- Với trẻ dưới 2 tuổi, ba mẹ nên cân, đo chiều cao hàng tháng.
- Với trẻ trên 2 tuổi, khoảng 3 tháng mẹ nên cân đo các chỉ số cho con 1 lần.
Khi trẻ không tăng cân liên tục trong vòng 3 tháng, tức là đường biểu diễn cân nặng đi theo hướng nằm ngang hoặc đi xuống là dấu hiệu suy dinh dưỡng ở trẻ em.
Khám dinh dưỡng:
Nếu ba mẹ không có điều kiện cân, đo chiều cao cho con hàng tháng thì cần quan sát biểu hiện của trẻ để nhận biết kịp thời. Khi thấy con mình nhỏ hơn so với những đứa trẻ cùng tuổi, ăn ít, không ngon miệng, da nhợt nhạt, chân tay nhão, ngủ nhiều, ủ rũ, kém linh hoạt… thì không vội vàng kết luận con bị suy dinh dưỡng và ép con ăn thật nhiều. Điều này sẽ khiến trẻ cảm thấy sợ hãi. Trong trường hợp này, ba mẹ cần đưa trẻ đến chuyên khoa dinh dưỡng khám để xác định chính xác trẻ có suy dinh dưỡng không. Từ đó có những can thiệp kịp thời theo tư vấn và chỉ định từ bác sĩ.
Chuyên gia đào tạo sức khỏe Mẹ và bé – Đặng Thúy Hằng
Bác sĩ Minh Thúy – Tư vấn sức khỏe Mẹ và bé BiboCare
Phòng đào tạo và tư vấn – BiboCare
