Hầu hết các mẹ sau ca sinh nở sẽ phải trải qua giai đoạn ở cữ kéo dài vài tháng. Trong những ngày này, nhiều chị em thường áp dụng các quan niệm kiêng cữ sau sinh theo dân gian như kiêng gió, kiêng nước,… Những quan niệm này có còn đúng trong đời sống hiện đại ngày nay? Khám phá ngay cùng chuyên gia Bibo Care trong bài viết dưới đây!
1. Quan niệm kiêng tắm gội
Sau sinh nở, mẹ ra rất nhiều mồ hôi vì sự trao đổi chất trong cơ thể tăng mạnh. Thêm đó, bầu ngực liên tục tiết sữa và sản dịch chảy ra từ âm hộ khiến mẹ cảm thấy khó chịu, nhớp nháp. Nếu không tắm rửa thường xuyên, sẽ rất dễ gây viêm nhiễm da, đặc biệt ở bầu ngực và vùng kín. Vì vậy, ngay sau sinh, mẹ nên vệ sinh vùng kín và ngực bằng nước ấm.
Mẹ cũng cần giữ vệ sinh sạch sẽ, chăm thay quần áo. Những ngày đầu sau sinh, chị em có thể dùng khăn mặt thấm nước ấm rửa mặt lau người. Một tuần sau là có thể tắm rửa, gội đầu. Các mẹ chỉ cần lưu ý không tắm bồn vì có thể gây viêm nhiễm do sản dịch vẫn còn. Khi tắm, nên tắm nhanh dưới vòi hoa sen, tắm nước ấm và tránh gió lùa vào phòng.
2. Quan niệm kiêng đi lại
Các mẹ xưa thường truyền tai nhau rằng sau sinh nở không nên đi lại, vận động sớm; vì hoạt động ngay sẽ khiến tử cung bị sa xuống. Đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Sau khi sinh nở, chị em nên sớm xuống giường và đi lại nhẹ nhàng càng sớm càng tốt. Việc này sẽ rất tốt cho sự tuần hoàn máu, giúp sản dịch dễ dàng thải ra ngoài và không bị bế tắc sản dịch.
Vận động nhẹ nhàng cũng giúp các cơ mau chóng lấy lại độ đàn hồi. Chính việc vận động này sẽ giúp chống sa dạ con, sa trực tràng hay bàng quang. Đối với chị em đẻ thường, có thể vận động ngay 6 giờ sau sinh. Còn các mẹ đẻ mổ thì cần ngồi dậy tập đi trước 24 giờ sau sinh.
3. Quan niệm kiêng gió
Theo quan niệm kiêng cữ ngày xưa, sản phụ sau sinh phải kiêng gió để tránh bị lạnh chân tay. Chị em ở cữ thường được nằm trong phòng kín mít, mặc quần áo dài tay, đầu đội khăn, tai đút bông, chân đi tất… Tuy nhiên, theo các chuyên gia khoa sản, điều này không thực sự cần thiết.
Chính việc kiêng gió, nước sẽ khiến chị em dễ bị viêm nhiễm hệ sinh dục, nhiễm khuẩn, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của cả hai mẹ con. Sản phụ ở trong phòng kín mít không được vệ sinh thông thoáng cũng khiến không khí trong phòng bị ô nhiễm, dễ gây viêm đường hô hấp cho trẻ sơ sinh.
4. Quan niệm kiêng ăn uống
Ở rất nhiều nơi có quan niệm khá chặt chẽ trong việc ăn uống sau sinh. Sản phụ thường chỉ được ăn đồ ăn mặn và không được ăn đồ tanh như hải sản. Tuy nhiên, giai đoạn này, sản phụ cần bổ sung những thức ăn giàu dinh dưỡng, bữa chính và bữa phụ đều phải đa dạng. Thực đơn quá nghèo nàn sẽ không có lợi cho sự tiết sữa và làm mẹ nhanh ngán.
Một số người còn cho rằng, trong thời gian ở cữ người mẹ dễ nhiễm lạnh, không thích hợp ăn hoa quả vì nó dễ làm tổn thương dạ dày đường ruột. Tuy nhiên, hoa quả chứa nhiều vitamin và nguyên tố vi lượng tốt cho cơ thể. Ngoại trừ sau khi sinh 3 – 4 ngày không được ăn hoa quả mang tính lạnh như lê, dưa hấu; thời gian ở cữ mỗi ngày nên ăn từ 2 – 3 loại quả tươi để bù lại dưỡng chất.
Chị em sau sinh bị mất lượng nước lớn trong cơ thể do quá trình vượt cạn vất vả. Vì vậy các mẹ cần uống nhiều nước. Việc uống đủ nước cũng rất cần thiết để nguồn sữa mẹ ra đều và nhiều.
5. Nằm than sưởi ấm sau sinh
Ngay cả ở thời hiện đại, nhiều người vẫn cho rằng, khi cả hai mẹ con từ bệnh viện về nhà thì cần phải có một bếp than dưới giường để giữ ấm cơ thể, giúp lưu thông máu huyết tốt hơn. Thực tế đây là một trong những thói quen sai lầm trầm trọng.
Các bác sĩ cho biết, trong khói than có chứa rất nhiều khí CO2, ảnh hưởng xấu đến đường hô hấp của cả mẹ và bé. Ngoài ra, da em bé còn non nớt; than nóng sẽ làm bé bị bỏng, hoặc nhẹ cũng sẽ bị nổi rôm sảy.
Hơn thế nữa, đối với những bé sinh mổ, nằm than sẽ khiến chất đàm nhớt bên trong vốn chưa được tống ra trong quá trình chuyển dạ bị khô cứng lại. Bé sẽ dễ bị bệnh đường hô hấp và hay mắc lại. Thay vì nằm than, mẹ nên chuyển sang dùng máy sưởi bằng điện để vừa tiện lợi, vừa an toàn.
6. Gọi sữa về bằng… nước tiểu
Rất nhiều bà mẹ phải uống nước tiểu của con với quan niệm để gọi sữa về và không bị hậu sản. Đây là một trong những kiêng cữ sau sinh theo dân gian rất sai lầm. Nước tiểu là sản phẩm dư thừa được cơ thể đào thải ra ngoài. Tuyệt đối không nên uống nước tiểu.
Ở nhiều vùng miền, chị em còn uống nước chè, nước đường đỏ. Việc uống nước nhiều sau sinh là cần thiết nhưng trong nước chè có chứa tanin gây hạn chế hấp thu sắt, dễ gây thiếu máu sau sinh. Ngoài ra, trong chè còn có caffein khiến mẹ khó ngủ, ảnh hưởng đến sự hồi phục của cơ thể. Caffein qua sữa mẹ sẽ ảnh hưởng đến bé, khiến bé hay quấy khóc.
Một số mẹ lại cảm thấy sau khi sinh nguyên khí tổn thất, ăn nhiều đường đỏ có thể bổ dưỡng cơ thể. Đường đỏ bổ máu, kiện tỳ, trị phong hàn, hoạt huyết tiêu bầm… Tuy nhiên uống quá nhiều nước đường không chỉ ảnh hưởng đến răng mà còn dễ gây ra nhiều mồ hôi, làm thể trạng ngày càng yếu. Sản phụ sau khi sinh chỉ nên uống nước đường đỏ trong khoảng thời gian từ 5-7 ngày là đủ và cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
