Vitamin và khoáng chất là những vi chất thiết yếu, đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển và tăng trưởng của trẻ nhỏ. Việc bổ sung vitamin và khoáng chất như thế nào cho hợp lý là điều rất quan trọng. Bởi thiếu vi chất dinh dưỡng sẽ khiến trẻ chậm phát triển, nhưng nếu bổ sung lượng lớn vitamin và khoáng chất thì có thể gây ra tình trạng mất cân bằng và cản trở sự hấp thu các chất dinh dưỡng.
Trong nội dung bài viết dưới đây, Bibo Mart xin cung cấp các thông tin thiết yếu về vai trò cũng như cách bổ sung hợp lý hàm lượng vitamin và khoáng chất cho cơ thể trẻ. Mời ba mẹ cùng tham khảo!
1. Tại sao cần bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ?
Nhu cầu về vitamin và khoáng chất cho trẻ sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi, giới tính, cân nặng, mức độ vận động và tốc độ tăng trưởng.
Trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, ba mẹ cần cung cấp đầy đủ các nhóm chất thiết yếu như: protein, chất béo, tinh bột, đặc biệt là các loại vitamin và khoáng chất. Khi được bổ sung nguồn dinh dưỡng “vàng” nêu trên, sức khoẻ và sự phát triển toàn diện của trẻ sẽ diễn ra ổn định, ngăn ngừa sự tấn công của các vi khuẩn gây hại và hạn chế hiệu quả tình trạng ốm vặt. Nhờ có nguồn vitamin dồi dào cùng nguồn khoáng chất thiết yếu nên cơ thể trẻ được tăng trưởng tự nhiên, phát triển toàn diện cả về thể chất và trí tuệ.
Với những trẻ có thể trạng bình thường, được bú mẹ, ăn uống đủ chất sẽ không bị thiếu vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên với một số trường hợp như trẻ sinh non, sinh đôi, mắc các bệnh lý (sốt rét, tiêu chảy kéo dài, rối loạn hấp thu,…) thường bị thiếu vitamin và khoáng chất trầm trọng. Lúc này, việc tìm cách bổ sung vitamin và vi chất dinh dưỡng cho trẻ là điều hết sức cần thiết.
>> Xem thêm: Các sản phẩm chăm sóc sức khỏe cho bé mẹ không nên bỏ qua
2. Nguyên nhân gây thiếu hụt vitamin và khoáng chất ở trẻ
Vitamin và khoáng chất có ảnh hưởng rất quan trọng tới sự phát triển toàn diện của trẻ. Thiếu vitamin và khoáng chất sẽ làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý, do đó ba mẹ cần xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ. Dưới đây là một số nguyên nhân gây thiếu hụt vitamin và khoáng chất ở trẻ:
2.1. Chế độ dinh dưỡng không đảm bảo chất lượng
Có nhiều chế độ và thói quen ăn uống là nguyên nhân gây nên sự thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, chẳng hạn như thói quen sử dụng nhiều thực phẩm đóng hộp.
Những trẻ thường xuyên sử dụng các thực phẩm chế biến sẵn, đồ đóng hộp, ít trái cây và rau quả tươi thì cơ thể rất dễ bị thiếu hụt vitamin E và vitamin K.
Khi trẻ sử dụng nguồn thức ăn không đảm bảo chất lượng, chẳng hạn như ăn gạo bị mốc/gạo để lâu ngày, rau quả bị héo, thức ăn đun đi đun lại nhiều lần hoặc ăn uống kiêng khem quá mức cũng rất dễ bị thiếu vitamin B1 và các khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của cơ thể.
2.2. Trẻ không được bú sữa mẹ
Với những trẻ biếng ăn, không được bú sữa mẹ sẽ dễ gặp tình trạng thiếu hụt vitamin và khoáng chất, đặc biệt là thiếu kẽm.
Với những trẻ không được bú mẹ hoàn toàn (thay vào đó là bú sữa mẹ kết hợp uống sữa công thức) hoặc mẹ cho bé ăn dặm quá sớm có thể khiến trẻ bị thiếu vitamin A và vitamin D.
Với những trẻ nhẹ cân hoặc mẹ cho bé sử dụng sữa bò quá sớm (trước 12 tháng tuổi) sẽ khiến cơ thể trẻ thiếu sắt do thay đổi hành vi phát triển và thần kinh.
2.3. Một số nguyên nhân khác
Sự thiếu hụt vitamin và khoáng chất có thể do cơ thể trẻ khó tiêu hóa thức ăn hoặc hấp thụ chất dinh dưỡng kém.
Bên cạnh đó, việc ba mẹ cho bé tuỳ tiện sử dụng các loại thuốc bổ cũng có thể khiến trẻ bị thiếu vitamin và các vi chất dinh dưỡng do tương tác thuốc gây ra.
3. Hệ quả của việc bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ quá liều
Khi cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất, trẻ dễ bị còi xương, chậm lớn và dễ mắc một số bệnh ở mắt hoặc bệnh về tiêu hoá,… Ngược lại, nếu bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ quá liều cũng có thể gây nguy hiểm cho cơ thể trẻ, chẳng hạn như:
– Thừa vitamin A: gây ngộ độc, làm tăng áp lực nội sọ khiến trẻ bị nôn trớ, đau đầu. Đồng thời gây ảnh hưởng đến sự phát triển xương và có thể làm trẻ chậm lớn, rối loạn thần kinh,…
– Thừa vitamin B6: có thể khiến trẻ bị viêm đa dây thần kinh, giảm trí nhớ…
– Thừa vitamin D: tạo cảm giác chán ăn khiến trẻ mệt mỏi, nôn trớ, dày màng xương. Thậm chí thừa vitamin D còn là nguyên nhân khiến trẻ bị thiểu năng hoặc kém trí tuệ,…
– Thừa canxi: khiến trẻ rơi vào tình trạng mệt mỏi, chán ăn, sỏi thận, tăng huyết áp, xương cốt hoá sớm dẫn đến thấp chiều cao.
– Thừa sắt: dẫn đến tình trạng gan nhiễm sắt, tim nhiễm sắt, suy tim,…
– Thừa kẽm: dẫn đến biếng ăn, nôn trớ, rối loạn tiêu hoá,…
4. Bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ như thế nào là phù hợp?
Nhiều ba mẹ lầm tưởng rằng bổ sung càng nhiều vitamin và khoáng chất sẽ giúp trẻ càng thêm khỏe mạnh. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và ngăn ngừa tác dụng phụ không mong muốn thì ba mẹ chỉ nên bổ sung lượng vitamin và khoáng chất vừa đủ, tùy theo nhu cầu và thể trạng sức khỏe của trẻ.
Ba mẹ cần lưu ý rằng, liều bổ sung vitamin và khoáng chất bao giờ cũng phải thấp hơn nhu cầu hàng ngày. Chỉ trong trường hợp trẻ đang mắc bệnh do thiếu vitamin và khoáng chất thì mới có thể dùng liều cao hơn. Những trường hợp này cần có sự kiểm tra, chỉ dẫn của bác sĩ và chuyên gia.
Khi cho trẻ sử dụng các chế phẩm vitamin và vi chất dinh dưỡng đơn lẻ, ba mẹ cần tham khảo và tuân thủ tuyệt đối chỉ định của bác sĩ. Bởi những chế phẩm này chứa hàm lượng rất cao, chẳng hạn như: Vitamin B12 loại 5.000 – 10.000mcg cao gấp 800 – 1.600% nhu cầu hằng ngày; Vitamin C 1.000mg, nguyên tố kẽm 100mg cao gấp 330 – 660% nhu cầu hằng ngày,…
Khi bổ sung vitamin và khoáng chất dạng phối hợp (đa vitamin, đa khoáng chất) thì ba mẹ cần phân biệt rõ ràng, tránh nhầm lẫn giữa công thức cho trẻ dưới 1 tuổi và trẻ dưới 4 tuổi.
>> Xem thêm: Làm thế nào để bổ sung Vitamin D cho bé đúng cách?
5. Lưu ý khi bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ
Để giúp ba mẹ chăm sóc con hiệu quả và đúng cách, dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ mà ba mẹ cần ghi nhớ:
– Cho trẻ dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ để tránh các biến chứng xấu do dùng quá liều.
– Nên cho trẻ dùng thuốc bổ sung dưới dạng lỏng như dung dịch uống để tăng khả năng hấp thu.
– Sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất không có nghĩa là thay thế cho thức ăn. Trẻ nhỏ vẫn cần được bổ sung đầy đủ thực phẩm lành mạnh và cân bằng các nhóm chất dinh dưỡng trong khẩu phần ăn hàng ngày.
– Không tự ý cho trẻ sử dụng các loại thuốc bổ khi chưa có sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ.
Hy vọng qua bài viết trên của Bibo Mart, ba mẹ sẽ biết cách bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ đúng cách. Chúc ba mẹ và các bé có cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và an toàn!
