Đối với trẻ mới sinh giấc ngủ vô cùng quan trọng, giúp cảm xúc và hệ thần kinh của trẻ được phát triển khỏe mạnh sau khi chào đời. Có một số trẻ sơ sinh sẽ ngủ không sâu giấc và tỉnh giấc liên tục trong vài giờ đồng hồ để thích nghi với môi trường mới. Việc các bậc cha mẹ nắm rõ về giai đoạn giấc ngủ của trẻ nhỏ sẽ giúp chăm sóc trẻ tốt hơn, cũng như có cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon hơn. Cùng BiBo Mart đi tìm hiểu ngay những cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon, sâu giấc hiệu quả nhé !
1. Trẻ sơ sinh ngủ như thế nào?
Từ lúc mới sinh cho đến 1 tháng tuổi, trẻ sơ sinh gần như chỉ thức dậy để bú (2 – 3 giờ/ lần) và hầu như ngủ suốt ngày đêm. Vì chưa phân biệt được đâu là ngày và đêm nên trẻ chỉ có thể ngủ nhiều vào ban ngày và tỉnh dậy vào ban đêm, 8 giờ vào ban đêm và khoảng 8 – 9 giờ vào ban ngày.
Từ 3 tháng tuổi, trẻ sẽ dần bắt đầu thói quen ngủ suốt đêm (từ 6 – 8 giờ) mà không tỉnh giấc giữa đêm. Lúc này, phụ huynh không nên đánh thức trẻ dậy để cho bú sữa, tuy nhiên cần ghi nhớ không nên để trẻ ngủ quá 3 tiếng mà không được uống sữa.
Đối với những trẻ sinh thiếu tháng, mắc bệnh trào ngực dạ dày thực quản (GERD), nhẹ cân có thể phải thường xuyên cho bú hơn.
2. Những giai đoạn về một giấc ngủ của trẻ sơ sinh
Tương tự như người trưởng thành, giấc ngủ của trẻ sơ sinh cũng được phân thành nhiều giai đoạn khác nhau. Ở mỗi giai đoạn trẻ có thể cử động hoặc nằm yên. Giấc ngủ gồm có 2 loại chính: giấc ngủ chậm (Non REM) và giấc ngủ nhanh (REM).
– Giấc ngủ nhanh (Rapid eye movement – REM: mắt cử động nhanh): đây là trường hợp trẻ sẽ nằm mơ, có giấc ngủ nông, cử động mắt nhanh theo chiều từ trước đến sau. Giấc ngủ REM chỉ chiếm khoảng phân nửa khoảng thời gian trẻ sơ sinh ngủ trong ngày. Tuy nhiên trẻ chỉ có khoảng 8 giờ là ngủ sâu.
– Giấc ngủ chậm (Non-rapid eye movement – Non REM: cử động mắt không nhanh): Gồm có 4 giai đoạn:
-
Giai đoạn 1: Buồn ngủ – liên tục chớp mí mắt, ngủ gật gà, mí mắt sụp.
-
Giai đoạn 2: Ngủ lơ mơ – trẻ giật mình, còn cử động, rên hoặc văn vẹo mình.
-
Giai đoạn 3: Ngủ sâu.
-
Giai đoạn 4: Ngủ rất sâu.
Giấc ngủ của một trẻ sơ sinh sẽ diễn ra theo 4 giai đoạn 1 cách tuần tự. Sau đó sẽ quay trở lại giai đoạn 2 và chuyển qua giấc ngủ REM. Có thể có vài chu kỳ trên đối với một giấc ngủ của trẻ. Trong vài tháng đầu, khi chuyển từ giai đoạn ngủ sâu sang lơ mơ thì trẻ sơ sinh hay bị giật mình và khó khăn để ngủ trở lại.
3. Các giai đoạn tỉnh giấc của trẻ sơ sinh
Trẻ sẽ đi vào giai đoạn “tỉnh giấc im lặng nếu vào cuối chu kỳ ngủ trẻ tỉnh giấc. Lúc này, dù đã tỉnh táo, có thể đáp ứng với âm thanh, môi trường xung quanh và những động chạm nhưng trẻ vẫn yên lặng.
Sau đó, giai đoạn “hoạt động tỉnh giấc” sẽ được kích hoạt khi trẻ chú ý đến những hình ảnh có cử động và âm thanh. Tiếp theo là “giai đoạn khóc”, trẻ có thể khóc to và cử động nhiều hơn. Trẻ ở giai đoạn này cần được làm dịu bằng cách quấn trẻ trong mền/ khăn hoặc ôm sát trẻ vào lòng.
Cơ thể trẻ sẽ khó chịu khi khóc nên hầu như trẻ không chịu bú sữa trong giai đoạn khóc, do đó các mẹ hãy cho trẻ bú sau khi giai đoạn này đi qua.
4. Cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon, sâu giấc đơn giản, dễ thực hiện
4.1. Tập cho trẻ thói quen ngủ ngoan
4.1.1. Nhận biết biểu hiện trẻ buồn ngủ
Trẻ sơ sinh không thể thức giấc hơn 2 giờ liên tiếp trong 8 tuần đầu sau sinh. Bởi trẻ sẽ trở nên khó ngủ và cảm thấy quá mệt mỏi. Các biểu hiện trẻ buồn ngủ gồm lim dim kéo dài; quầng thâm dưới mắt; liên tục chớp mắt; ngáp sẽ giúp cha mẹ cho trẻ ngủ sớm. Đây là cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon và đảm bảo sâu giấc.
4.1.2. Hướng dẫn trẻ phân biệt ngày và đêm
Ngay từ trong bụng mẹ, một số trẻ nhỏ đã có thói quen thức khuya và chúng duy trì thói quen này khi chào đời. Bạn không thể ngay lập tức thay đổi thói quen này trong vài ngày đầu sau sinh. Tuy nhiên có thể chỉ dạy cho trẻ khi chúng từ 2 tuần tuổi.
Khi trẻ thức vào ban ngày cần cho trẻ chơi càng nhiều càng tốt. Hãy đảm bảo trong phòng ngủ có ánh sáng đầy đủ. Nói chuyện cho trẻ nghe vào những cữ bú ban ngày. Đồng thời, các bậc phụ huynh cũng không cần loại bỏ những tiếng ồn vào ban ngày như tiếng radio, tivi,.. và nhẹ nhàng đánh thức khi trẻ bắt đầu thiu thiu ngủ. Bên cạnh đó, cần nói khẽ và giữ yên lặng khi cho trẻ bú cữ đêm và giữ cho phòng tối.
4.1.3. Dạy trẻ tự ngủ
Có thể dạy trẻ tự đi ngủ khi trẻ được 6 – 8 tuần tuổi. Khi trẻ đang buồn ngủ nhưng vẫn còn thức giấc thì cha mẹ hãy đặt trẻ lên giường hoặc vào nôi. Phương pháp này trong 8 tuần đầu sau sinh rất cần thiết bởi giúp trẻ tạo thành thói quen. Vì vậy cha mẹ hãy chọn các hình thức khả thi với mình như: vỗ nhẹ mông, hát ru,… Hạn chế cho trẻ ngủ trên tay rồi mới cho xuống nôi/ giường nằm. Bởi vì tạo cho trẻ thói quen xấu.
4.2. Chuẩn bị giấc ngủ cho trẻ
Một trong cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon là chuẩn bị thật tốt cho giấc ngủ của trẻ. Quá trình chuẩn bị gồm có 7 bước sau:
Bước 1
Trước khi cho trẻ ngủ cha mẹ cần đảm bảo trẻ đã được ăn no, nhằm loại trừ khả năng trẻ khó ngủ vào ban đêm do đói.
Bước 2
Để giúp trẻ có giấc ngủ sâu, phụ huynh cần tạo không khi ấm áp và bình yên.
Bước 3
Nên cho trẻ sơ sinh ngủ sớm, tốt nhất là vào khoảng 8 giờ tối để tạo thành thói quen tốt cho trẻ khi đến độ tuổi đến trường.
Bước 4
Tùy theo từng độ tuổi mà cha mẹ có thể thay đổi cách thức dỗ trẻ ngủ phù hợp.
Bước 5
Khi cho trẻ ngủ, cha mẹ cần hạn chế tối đa sự kích thích quá mức, một không gian thoáng đãng với ánh sáng nhẹ, yên lặng. Và cùng với sự bày trí ấm áp, bình yên sẽ giúp hệ thần kinh của trẻ khi ngủ được ổn định.
Bước 6
Sắp xếp cho trẻ gường ngủ với gối và chăn thật êm ái, mềm mại sẽ tạo cho trẻ cảm giác an toàn như trong bụng mẹ. Đồng thời, phương pháp này còn giúp trẻ được giữ ấm suốt đêm và đây cũng là hàng rào giúp trẻ không bị rơi xuống đất khi xoay mình lúc ngủ.
Bước 7
Trước khi cho trẻ ngủ, phụ huynh nên đặt trẻ trong không gian có nhiệt độ phù hợp, có ánh sáng mờ, giảm và tắt âm lượng điện thoại, ti vi để tạo cho trẻ sự thoải mái.
Nếu trẻ ngủ không sâu giấc hoặc khó ngủ dai dẳng không loại trừ do tác động của bệnh lý. Trong trường hợp này, cha mẹ cần quan sát và theo dõi thường xuyên các dấu hiệu của trẻ để chủ động dẫn trẻ đi khám sớm nếu có xuất hiện các triệu chứng bất thường.
Như vậy, bài viết hôm nay đã hướng dẫn cho mọi người một số cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon tại nhà cực kỳ hiệu quả để tham khảo. Mong rằng những thông tin trên sẽ hữu ích đối với nhiều gia đình cũng như giúp các trẻ luôn có giấc ngủ sâu.
Nguồn: Cẩm nang BiBo Mart