Sau sinh, các mẹ sinh mổ thường sẽ phải lưu ý và cẩn thận hơn trong việc chăm sóc cơ thể, sinh hoạt hay lựa chọn thực phẩm. Bởi việc hồi phục sau sinh mổ sẽ lâu và khó khăn hơn so với sinh thường. Sau đây là những cách kiêng cữ và chăm sóc sức khỏe được nhiều chuyên gia y tế khuyến nghị nhằm giúp mẹ mau lại sức sau sinh mổ.
Trước khi rời khỏi bệnh viện
Với những sản phụ đẻ mổ bằng cách gây tê toàn thân, thời điểm thông thường có thể bắt đầu cho bé bú là sau khoảng 4 – 6 tiếng đồng hồ, khi thuốc gây tê bớt tác dụng. Cho bé bú sớm không chỉ giúp gắn kết tình mẫu tử, tăng sức đề kháng cho bé mà còn giúp tử cung của mẹ mau phục hồi, giảm nguy cơ băng huyết sau sinh. Để tránh ảnh hưởng vết mổ, các mẹ nên nhờ “anh xã” hay người thân trợ giúp để đỡ bé bú ở tư thế thoải mái nhất cho cả 2 mẹ con.
24 giờ sau khi sinh mổ
Mẹ thường sẽ được khuyến khích cố gắng ngồi dậy và đi lại thật nhẹ nhàng. Việc này nhằm giúp quá trình hồi sức diễn ra nhanh hơn, giúp cho cơ thể thích nghi với sự thay đổi sau mổ. Mẹ nên nhớ di chuyển thật chậm và cẩn thận. Bởi mẹ sẽ rất dễ bị chóng mặt sau một thời gian dài nằm trên giường cũng như mất nhiều máu khi sinh.
Sau mổ, nằm nghiêng là tư thế thích hợp nhất. Nằm nghiêng sang một bên và đặt một cái gối sau lưng sao cho cơ thể hợp thành với giường một góc 20-30 độ. Tư thế này sẽ giúp mẹ bớt đau hơn nhiều so với nằm ngửa.
Việc đi tiểu tiện sau khi các ống thông đã được lấy ra đôi khi có thể gây đau đớn. Hãy tham khảo trước lời khuyên của bác sỹ để tìm ra cách tốt nhất.
Nếu đã xác định sinh mổ, mẹ bầu nên chủ động nói chuyện với bác sỹ về việc làm thế nào để đối phó với cơn đau đớn khó chịu sau phẫu thuật. Nếu phải sử dụng thuốc giảm đau thì mẹ cũng nên hỏi kỹ bác sỹ về những tác dụng phụ của thuốc đối với việc cho con bú. Trong trường hợp mẹ không muốn sử dụng thuốc để tránh ảnh hưởng tới em bé, hãy trao đổi với bác sỹ để có giải pháp khác an toàn hơn.
>> Xem thêm: Những điều mẹ cần lưu ý sau sinh mổ
6 tiếng sau khi mổ
Mẹ không nên ăn uống bất cứ thứ gì vì thời gian này chức năng đường ruột bị hạn chế. Trong đường ruột lúc này còn ứ đọng rất nhiều khí. Việc đưa thức ăn vào cơ thể lúc này có thể gây đầy hơi, táo bón khiến việc hồi phục kéo dài.
Sau khi lượng khí ra ngoài, mẹ có thể bắt đầu ăn uống lại. Mẹ nên ưu tiên những thức ăn mềm, lỏng như cháo….
Do ảnh hưởng của thuốc gây tê, từ 3-5 ngày sau khi mổ, mẹ vẫn bị tình trạng táo bón nhưng nó sẽ hết ngay sau đó thôi. Chú ý bổ sung thêm các vitamin A, B, C trong các bữa ăn hàng ngày. Vitamin K và các chất như canxi, kẽm, sắt và protein cũng giúp cầm và tái tạo máu hiệu quả.
Sau sinh, tử cung sẽ bắt đầu co lại như ban đầu. Kéo theo đó là hiện tượng sản dịch chảy ra ngoài âm đạo. Đây là dấu hiệu cho thấy tử cung đang hồi phục tốt. Trong 3 – 4 ngày đầu, sản dịch có màu đỏ tươi. Sau đó lượng máu dần dần ít đi và chuyển qua màu hồng. Lúc đó là lúc nội mạc tử cung co lại. Đến khoảng ngày thứ 10, sản dịch sẽ có màu hơi vàng hoặc không màu.
Các mẹ cần lưu ý: khi thấy sản dịch không chảy ra sau sinh, sản dịch có mùi hôi hay sản dịch có màu đỏ tươi trở lại, hãy báo ngay với bác sĩ vì đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng hậu sản, sót nhau hoặc băng huyết. Những điều này rất nguy hiểm với mẹ sau sinh.
Sau khi về nhà
– Mẹ bầu cần tránh các vật nặng, tốt nhất là tránh nâng nhấc mọi vật có khối lượng nặng hơn em bé.
– Hãy chú ý theo dõi màu và lượng sản dịch tại nhà nhé!
– Táo bón là một trong những điều rất khó chịu đối với sản phụ sau sinh. Theo tiến sĩ Wagner, lúc này ruột sẽ mất nhiều thời gian cũng như tiêu hóa khó khăn hơn với tất cả thức ăn mà bạn tiêu thụ trong giai đoạn này. Từ đó dẫn đến chứng khó tiêu, sình bụng, thậm chí gây đau vai.
Vậy nên ngoài việc dùng các loại thuốc làm mềm phân theo chỉ định của bác sĩ, chị em đừng quá kiêng khem. Hãy ưu tiên các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau quả. Uống nhiều nước, năng vận động và di chuyển nữa nhé.
– Tránh ăn quá nhiều mà hãy chia thành nhiều bữa trong ngày. Không ăn các loại thức ăn tanh như cá, ốc vì chúng gây ức chế quá trình ngưng tụ máu, không có lợi cho việc đông máu sau phẫu thuật.
– Để các dụng cụ pha sữa cho bé hay các đồ dùng cần thiết khác như tã lót, quần áo ở gần tầm tay để mẹ không phải thức dậy lâu vào ban đêm. Vì thức giấc vào ban đêm sẽ dẫn tới tỉnh giấc hoàn toàn và khó ngủ lại.
Những điều cần tránh
– Mẹ nên tránh làm “chuyện ấy” trong thời gian mới mổ sinh để tránh ảnh hưởng tới vết mổ, cũng như dành thời gian để cơ thể hồi phục hoàn toàn.
– Không nên ngâm mình trong bồn tắm vì vết thương chưa lành lặn hẳn. Việc ngâm mình trong nước lâu sẽ dễ dẫn tới nguy cơ nhiễm trùng. Thêm nữa, cổ tử cung chỉ đóng hết lại sau 1 tháng sinh. Vậy nên, nếu mẹ ngâm cả thân mình trong bồn tắm rất dễ gây ra nhiễm khuẩn vùng chậu.
– Mẹ bầu cũng hạn chế leo cầu thang lên xuống, tránh vận động tập thể dục mạnh.
Các tình huống cần lưu ý
– Sốt cao trên 37,8 độ C
– Đau nặng đầu ngay sau khi sinh và kéo dài không dứt
– Cảm giác đau đột ngột ở vùng bụng, nơi vết mổ, kèm theo chảy mủ
– Dịch tiết âm đạo có mùi hôi. Dịch chứa nhiều máu hay có xuất hiện những cục máu đông lớn
– Sưng đỏ và đau ở chân
– Đau đớn khi đi tiểu và tiểu ra máu
– Xuất hiện nốt phát ban đỏ
– Ngực bị đau và tấy đỏ, có thể kèm theo các triệu chứng của bệnh cúm
– Cảm giác lo lắng, hoảng sợ hay trầm cảm.
