Theo dõi kích thước của thai nhi ngay từ trong bụng mẹ là một phần quan trọng để đảm bảo trẻ sinh ra khỏe mạnh và phát triển bình thường. Đồng thời giúp mẹ điều chỉnh lối sống sinh hoạt và dinh dưỡng sao cho phù hợp để con tăng cân hợp lý. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của BiBo Mart để hiểu thêm nhé !
Kích thước của thai nhi theo từng tuần tuổi
Đo chiều dài và cân nặng thai nhi theo từng tuần tuổi bằng cách sau:
- Từ 8 – 19 tuần: chiều dài của bé được đo từ đầu đến mông, do lúc này chân của bé uốn cong trong bào thai suốt nửa đầu thai kỳ nên rất khó đo được chính xác chiều dài.
- Từ 20 – 42 tuần: chiều dài của bé được đo từ đầu đến gót chân, thời điểm này kích thước và cân nặng của thai nhi đã tăng dần đều.
- Sau tuần 32, cân nặng của bé sẽ phát triển một cách tối đa, đường nét trên cơ thể được hình thành.
Sự phát triển kích thước của thai nhi theo tuần tuổi
Tam cá nguyệt đầu tiên (0 – 13 tuần)
Tuần 4 – 5
- Tinh trùng và trứng đã hợp nhất và tạo ra phôi nang, đây được gọi là “thời kỳ phôi thai”
- Các phôi nang được cấy vào niêm mạc tử cung
- Nhau thai bắt đầu hình thành và cung cấp oxy, chất dinh dưỡng cho em bé đang phát triển đồng thời loại bỏ chất thải từ máu của em bé thông qua dây rốn.
- Các tế bào máu, tế bào thận và tế bào thần kinh đều phát triển.
- Phôi phát triển nhanh chóng và các đặc điểm bên ngoài của em bé bắt đầu hình thành.
- Não, tủy sống và tim của bé bắt đầu phát triển.
- Đường tiêu hóa của bé bắt đầu hình thành.
- Chính trong thời gian này trong ba tháng đầu tiên, em bé có nguy cơ bị tổn thương nhiều nhất từ những thứ có thể gây ra dị tật bẩm sinh. Điều này bao gồm một số loại thuốc, sử dụng ma túy bất hợp pháp, sử dụng rượu nặng, nhiễm trùng như rubella và các yếu tố khác.
Tuần 6 – 7
- Cánh tay và chồi chân bắt đầu phát triển.
- Não của bé hình thành 5 khu vực khác nhau. Một số dây thần kinh sọ có thể nhìn thấy.
- Mắt và tai bắt đầu hình thành.
- Mô phát triển sẽ trở thành cột sống và các xương khác của bé.
- Trái tim của em bé tiếp tục phát triển và bây giờ đập theo nhịp đều đặn. Điều này có thể được nhìn thấy bằng siêu âm âm đạo.
- Bơm máu qua các mạch chính.
Tuần 8
- Tất cả các hệ thống cùng các cơ quan xuất hiện và tiếp tục phát triển.
- Tay và chân của bé đã dài ra.
- Tay và chân bắt đầu hình thành trông giống như những mái chèo nhỏ.
- Não của bé tiếp tục phát triển.
- Phổi bắt đầu hình thành.
Tuần 9
- Núm vú và nang lông hình thành.
- Cánh tay và khuỷu tay phát triển.
- Ngón chân của em bé có thể được nhìn thấy.
- Tất cả các cơ quan thiết yếu của em bé đã bắt đầu phát triển.
Tuần 10
- Mí mắt của bé đã phát triển hơn và bắt đầu khép lại.
- Tai ngoài bắt đầu hình thành.
- Đặc điểm khuôn mặt của bé trở nên khác biệt hơn.
- Ruột xoay.
- Vào cuối tuần thứ 10 của thai kỳ, em bé của bạn không còn là phôi thai nữa mà đã trở thành một bào thai, giai đoạn phát triển cho đến khi sinh.
Tuần 11 – 13
- Mí mắt của bé khép lại và sẽ không mở lại cho đến khoảng tuần thứ 28.
- Khuôn mặt của em bé được định hình tốt.
- Tay chân dài và mảnh.
- Móng tay xuất hiện trên ngón tay và ngón chân.
- Bộ phận sinh dục xuất hiện. Khi siêu âm mẹ có thể biết được giới tính của bé.
- Gan của em bé đang tạo ra các tế bào hồng cầu.
- Cái đầu rất lớn – khoảng một nửa kích thước của em bé.
- Thai nhi đã bắt đầu biết nắm tay
- Chồi răng xuất hiện.
Tam cá nguyệt thứ hai (14 – 27 tuần)
Tuần 14 – 18
- Ở giai đoạn này, da bé gần như trong suốt.
- Tóc mịn gọi là lanugo phát triển trên đầu em bé.
- Mô cơ và xương tiếp tục phát triển, xương cứng hơn.
- Bé bắt đầu cử động cơ mặt.
- Gan và tuyến tụy sản xuất dịch tiết.
- Bé của mẹ có thể mút tay
Tuần 19 – 21
- Em bé của bạn đã nghe được.
- Bé hoạt động nhiều hơn, tiếp tục vận động.
- Mẹ có thể cảm thấy sự rung nhẹ ở bụng dưới, đó chính là những cử động của bé.
Tuần 22
- Tóc lông tơ bao phủ toàn bộ cơ thể em bé.
- Lông mày và lông mi xuất hiện.
- Bé năng động hơn với sự phát triển cơ bắp tăng lên.
- Người mẹ có thể cảm thấy em bé di chuyển.
- Nhịp tim của em bé có thể được nghe bằng ống nghe.
- Móng tay mọc đến tận cùng ngón tay của bé.
Tuần 23 – 25
- Tủy xương bắt đầu tạo ra các tế bào máu.
- Đường hô hấp dưới của phổi bé phát triển.
- Chất béo bắt đầu được dự trữ trong cơ thể bé.
Tuần 26
- Lông mày và lông mi được hình thành tốt.
- Tất cả các bộ phận của mắt bé được phát triển.
- Em bé của bạn có thể giật mình khi phản ứng với tiếng ồn lớn, giác quan của thai nhi phát triển
- Dấu vân chân và dấu vân tay đang hình thành.
- Túi khí hình thành trong phổi của em bé, nhưng phổi vẫn chưa sẵn sàng hoạt động bên ngoài tử cung.
Tam cá nguyệt thứ ba (28 – 40 tuần)
Tuần 27 – 30
- Não của bé phát triển nhanh chóng.
- Hệ thống thần kinh được phát triển đủ để kiểm soát một số chức năng của cơ thể.
- Mí mắt của bé có thể mở và đóng.
- Hệ thống hô hấp, khi chưa trưởng thành, tạo ra chất hoạt động bề mặt. Chất này giúp túi khí lấp đầy không khí.
Tuần 31 – 34
- Em bé của bạn phát triển nhanh chóng và hấp thụ nhiều hơn chất béo.
- Nhịp thở xuất hiện, nhưng phổi của bé chưa hoàn toàn trưởng thành.
- Xương của bé đã phát triển hoàn chỉnh, nhưng vẫn còn mềm.
- Cơ thể em bé của bạn bắt đầu lưu trữ sắt, canxi và phốt pho.
Tuần 35 – 37
- Bé nặng khoảng 2,5 kg và tiếp tục tăng cân.
- Da của bé bắt đầu mịn màng hơn và có màu hồng
- Bé có kiểu ngủ nhất định.
- Tim và mạch máu nhỏ đã hoàn thành.
- Cơ bắp và xương được phát triển đầy đủ.
Tuần 38 – 40
- Lông tơ đã biến mất ngoại trừ trên cánh tay và vai trên.
- Móng tay có thể dài hơn.
- Đã xuất hiện núm vú.
- Đầu tóc bây giờ thô và dày hơn.
- Thai nhi di chuyển quay đầu vào vùng xương chậu của mẹ. Thời điểm này thai phụ có thể chuyển dạ bất kỳ lúc nào
Yếu tố tác động tới cân nặng của thai nhi
Cân nặng của thai nhi bị tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau, có thể kể đến các yếu tố như sau:
Huyết áp cao
Hầu hết phụ nữ mang thai bị huyết áp cao thường sinh em bé cân nặng thấp. Vì huyết áp cao ở người mẹ có thể cản trở việc cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho em bé. Huyết áp cao cũng có thể gây ra sinh non, và những đứa trẻ được sinh ra sớm thường nhỏ hơn những đứa trẻ sinh ra đúng ngày.
Cả huyết áp cao mãn tính (huyết áp cao tồn tại trước khi mang thai) và tăng huyết áp thai kỳ (huyết áp cao phát triển trong thai kỳ) có liên quan đến cân nặng khi sinh thấp. Nếu bạn có tiền sử huyết áp cao, hãy nói với bác sĩ để kiểm soát nó trong suốt thai kỳ.
Bệnh tiểu đường
Nếu một người mẹ bị bệnh tiểu đường sẽ có khả năng sinh con nặng cân, đặc biệt là nếu đường trong máu của người mẹ không được kiểm soát tốt trong thai kỳ. Vì lượng đường bổ sung trong máu của mẹ truyền qua nhau thai cho con. Em bé về cơ bản nhận được nhiều dinh dưỡng hơn nhu cầu của mình và phát triển lớn hơn bình thường.
Thực tế là bệnh tiểu đường có thể di truyền và các gen liên quan đến bệnh tiểu đường góp phần làm giảm cân khi sinh bằng cách giảm tác dụng của insulin đối với sự phát triển của em bé trong bụng mẹ.
Bệnh tim
Phụ nữ mắc bệnh tim có nhiều khả năng sinh em bé nhẹ cân. Đó là bởi vì bệnh tim cản trở khả năng bơm máu của oxy và chất dinh dưỡng đến tim của em bé thông qua nhau thai.
Hen suyễn
Khi bị hen suyễn mà không kiểm soát tốt rất có thể sinh con bị nhẹ cân. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những phụ nữ có triệu chứng hen hàng ngày hoặc thở kém có nhiều khả năng sinh con nhẹ cân hơn so với những phụ nữ mắc bệnh hen suyễn được kiểm soát tốt.
Bệnh thận
Bệnh thận ở mẹ có thể ảnh hưởng đến cân nặng của trẻ sơ sinh. Nếu người mẹ bị bệnh thận nhẹ và không có vấn đề sức khỏe nào khác, em bé có khả năng khỏe mạnh. Bệnh thận vừa và nặng làm tăng nguy cơ sinh non và trẻ nhẹ cân.
Lupus ban đỏ
Lupus – một bệnh tự miễn mãn tính phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, làm tăng nguy cơ chậm phát triển trong tử cung (IUGR) và nhẹ cân. Nguy cơ đó dường như tăng lên nếu người mẹ sắp dùng thuốc steroid hoặc bị huyết áp cao .
Phụ nữ mang thai bị lupus có thể sẽ trải qua nhiều lần siêu âm trong khi mang thai để theo dõi sự phát triển của em bé.
Thiếu máu
Thiếu máu hoặc số lượng hồng cầu thấp ở người mẹ sẽ làm tăng nguy cơ sinh con nhẹ cân. Điều đó có thể là do các tế bào hồng cầu chịu trách nhiệm mang oxy và chất dinh dưỡng đi khắp cơ thể.
Loại thiếu máu phổ biến nhất là thiếu máu do thiếu sắt và nó dễ dàng ngăn ngừa hoặc điều trị bằng các chất bổ sung sắt. Đó là lý do tại sao phụ nữ mang thai thường được khuyên bổ sung các loại vitamin trong đó có sắt. Đảm bảo các bà mẹ có đủ chất sắt là một cách để đảm bảo em bé được sinh ra với cân nặng khỏe mạnh.
Di truyền học
Cân nặng của cha mẹ có ảnh hưởng đến cân nặng của em bé khi sinh, tùy vào mỗi dân tộc, mỗi nước khác nhau thì chỉ số cân nặng của thai nhi cũng khác nhau.
Tuổi của cha mẹ
Nghiên cứu cho thấy phụ nữ từ 35 tuổi trở lên mang thai có nguy cơ con mắc dị tật cao hơn và có nhiều khả năng dẫn đến việc trẻ bị thiếu cân.
Sinh đôi
Sinh đôi hay sinh ba đều có ảnh hưởng đến cân nặng của bé, vì cặp song sinh có chung tử cung.
Chế độ ăn uống khi mang thai
Nếu người mẹ ăn quá ít, các chất dinh dưỡng cần thiết sẽ không được truyền cho đứa bé và chúng có nhiều khả năng bị thiếu cân.
Sinh non
Nếu em bé được sinh ra sớm, chúng sẽ không phát triển đầy đủ trong bụng mẹ. Nguyên nhân do em bé tăng cân chủ yếu trong giai đoạn cuối của thai kỳ.
Giới tính
Có thể thấy sự khác biệt nhỏ giữa bé trai và bé gái, bé trai nặng cân hơn bé gái.
Thứ tự sinh con
Con đầu lòng thường nhẹ cân hơn so với con thứ, nếu khoảng cách sinh giữa 2 lần quá ngắn thì con thứ sẽ nhẹ cân hơn con đầu.
Lời khuyên giúp thai nhi tăng cân hiệu quả
Một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong thai kỳ. Mẹ bầu nên ăn đủ chất như trái cây tươi, rau, ngũ cốc, thịt…trong chế độ ăn uống nếu muốn tăng trọng lượng thai nhi.
Nên ăn thêm các loại hạt và trái cây khô như hạnh nhân, quả mơ, quả sung, quả óc chó…
Bổ sung vitamin trước khi sinh
Uống vitamin trước và trong khi mang thai để hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển đúng cách cho em bé. Những vitamin này cũng giúp bé tăng cân trong thai kỳ.
Giữ nước
Uống đủ lượng chất lỏng để tránh mất nước trong thai kỳ vì mất nước trong thai kỳ có thể dẫn đến một số biến chứng y tế nghiêm trọng.
Nghỉ ngơi đầy đủ
Điều rất quan trọng đối với một phụ nữ mang thai là nghỉ ngơi nhiều. Gắng sức quá mức hoặc áp lực không cần thiết có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng của thai nhi.
Giữ bình tĩnh và tích cực
Không chỉ chăm sóc sức khỏe thể chất, mẹ bầu cần chăm sóc cả sức khỏe tinh thần. Bất kỳ căng thẳng và lo lắng nào cũng có thể ảnh hưởng đến bạn cũng như sức khỏe của thai nhi. Sự bùng phát cảm xúc có thể dẫn đến việc ăn quá nhiều, ăn quá ít hoặc lựa chọn thực phẩm sai và tất cả những điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.
Thăm khám thai định kỳ
Khi thăm khám thai kỳ, mẹ bầu sẽ không bỏ sót vấn đề nào của thai nhi bởi toàn bộ quá trình chăm sóc được thực hiện chặt chẽ và an toàn. Nắm rõ được sự phát triển của thai nhi trong từng giai đoạn sẽ giúp mẹ bầu điều chỉnh chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng để bé đạt chuẩn cân nặng khi sinh.
Trên đây là những thông tin về việc theo dõi kích thước của thai nhi trong bụng mẹ được tổng hợp từ Chuyên gia BiBo Care. Hy vọng đây là những thông tin có ích cho mẹ. Chúc các mẹ một hành trình sinh an toàn và khoẻ mạnh!
