Sắt là vi chất dinh dưỡng quan trọng cần bổ sung cho mẹ bầu để đảm bảo cho thai nhi khỏe mạnh, phát triển tốt nhất. Thiếu máu do thiếu sắt có thể dẫn đến nhiều nguy cơ cho sức khỏe của mẹ và bé. Bổ sung sắt cho bà bầu như thế nào cho đúng là vấn đề được rất nhiều mẹ bầu quan tâm. Ba mẹ cùng bác sĩ BiboMart tìm hiểu ngay nhé!
1. Vì sao cần bổ sung sắt cho bà bầu
Khi mang thai, nhu cầu máu của mẹ bầu tăng lên hơn 50% so với bình thường. Nếu cơ thể dự trữ sắt không đủ mà không được bổ sung kịp thời, nồng độ hemoglobin trong máu sẽ giảm. Điều này có thể dẫn đến thiếu máu (huyết sắc tố dưới 11g/dl ở 3 tháng đầu và 3 tháng cuối; dưới 10,5g/dl ở 3 tháng giữa).
Nếu không phát hiện và can thiệp kịp thời, tình trạng thiếu máu có thể trở nên nghiêm trọng. Mẹ và bé có thể phải đối mặt với nhiều biến chứng như:
- Đối với mẹ: dễ sảy thai, tiền sản giật, sinh non, tăng huyết áp thai kỳ, nhau tiền đạo, nhau bong non, băng huyết, nhiễm trùng hậu sản, suy thai…
- Đối với con: thai nhi sinh ra có nguy cơ bị nhẹ cân, sinh non tháng, suy thai. Ngoài ra, bé cũng dễ mắc các bệnh sơ sinh hơn so với các em bé khác có mẹ không bị thiếu máu.
Nếu chỉ bị thiếu máu do thiếu sắt ở mức độ nhẹ, mẹ bầu có thể không có triệu chứng rõ ràng. Do đó, dù có hay không có triệu chứng thì thai phụ vẫn nên xét nghiệm máu định kỳ. Qua đó, bổ sung sắt trong thai kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ để dự phòng thiếu máu do thiếu sắt khi mang thai.
2. Cách bổ sung sắt cho mẹ bầu
Thông thường trước khi mang thai lượng sắt mà một người người phụ nữ cần là tối thiểu 15mg/ngày. Đến khi có thai, cơ thể sẽ cần một lượng sắt gấp đôi, tức là khoảng 30mg/ngày.
Để bổ sung sắt, mẹ bầu có thể thêm các thực phẩm giàu sắt vào chế độ ăn như:
- Các loại thịt đỏ
- Lòng đỏ trứng
- Cá, gan động vật
- Súp lơ, ớt chuông
- Ngũ cốc, cây họ đậu…
Tuy nhiên, nếu mẹ bầu chỉ bổ sung sắt qua chế độ ăn thì có thể không đáp ứng đủ lượng sắt mà cơ thể cần. Bởi trung bình cơ thể chỉ hấp thu khoảng 10% sắt trong thức ăn. Do đó, để bổ sung đủ sắt, ngoài việc thêm thực phẩm giàu sắt vào chế độ ăn thì thai phụ cần dùng thêm viên uống bổ sung sắt.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, phụ nữ lần đầu tiên phát hiện có thai nên sử dụng viên sắt mỗi ngày. Mẹ nên uống kéo dài tới sau khi sinh một tháng kèm theo chế độ ăn uống giàu thực phẩm chứa sắt.
3. Những lưu ý cho bà bầu khi sử dụng thuốc bổ sung sắt
Thuốc bổ sung sắt cho mẹ bầu thường có 2 dạng:
- Sắt vô cơ (sắt sulfat)
- Sắt hữu cơ (sắt fumarate và sắt gluconate).
Trong đó, sắt hữu cơ là dạng dễ hấp thu hơn và ít gây táo bón hơn so với sắt vô cơ.
Khi bổ sung thêm viên thuốc sắt, mẹ bầu cần chú ý những điều sau:
- Nên uống viên sắt lúc bụng đói. Uống kèm với các loại nước giàu vitamin C như nước cam, nước chanh… Uống sắt sau ăn 1-2 giờ để cơ thể được hấp thụ sắt tốt nhất.
- Không dùng thuốc sắt cho mẹ bầu cùng thời điểm với sữa, thuốc bổ sung canxi hay thực phẩm giàu canxi. Vì canxi sẽ làm cản trở khả năng hấp thụ sắt.
- Khi uống viên bổ sung sắt cần uống nhiều nước và ăn những thực phẩm giàu chất xơ để phòng ngừa táo bón. Đặc biệt, chỉ uống thuốc bằng nước đun sôi để nguội. Tránh sử dụng trà hay cà phê vì sẽ làm giảm sự hấp thụ sắt.
Trước khi sử dụng thuốc bổ sung sắt, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Khi sử dụng thuốc phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Tránh bổ sung sắt quá liều lượng có thể gây ra nguy cơ xơ gan, bệnh cơ tim, đái tháo đường.
Chúc mẹ có thời kỳ mang thai an toàn và hạnh phúc!
Chuyên gia đào tạo sức khỏe Mẹ và bé – Đặng Thúy Hằng
Bác sĩ Minh Thúy – Tư vấn sức khỏe Mẹ và bé BiboCare
Phòng đào tạo và tư vấn – BiboCare
