Sau khi tiêm ngừa cho trẻ, tuỳ cơ địa mà mỗi trẻ có những phản ứng khác nhau, thậm chí có bé chẳng có phản ứng đáng kể nào sau khi tiêm. Các bà mẹ hãy tham khảo các biện pháp đơn giản dưới đây để xử lý phản ứng. Nếu phản ứng kéo dài hoặc nghiêm trọng hơn thì hãy đưa bé đi bác sĩ ngay tức khắc.
Thời gian gần đây, thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp trẻ sau khi tiêm chủng vắc xin phòng bệnh đã bị đột tử hoặc mắc phải những di chứng khác nhau, có triệu chứng bất thường. Mặc dù là tiêm chủng theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia hoặc tiêm chủng tự nguyện vẫn khiến các gia đình lo lắng, bất an trước lựa chọn nên hay không tiêm cho con. Biết được lời giải cho một số biến chứng phổ biến sau tiêm, các mẹ sẽ bớt lo hơn đây!
Sau khi tiêm xong, chỗ tiêm của con tôi bị sưng đỏ, nổi cục cứng và cháu rất đau?
Bạn không cần phải lo lắng trước biểu hiện này. Một số trẻ do cơ địa nhạy cảm quá mức mới xuất hiện hiện tượng tại vị trí tiêm xong da bị sưng đỏ kéo dài, nổi cục cứng. Việc này có thể kéo dài từ 6- 8 tiếng.
Lúc này mẹ cần chườm lạnh cho bé để mau chóng giảm đau. Sau 24 giờ tiếp theo, mẹ có thể chườm nóng để các vết sưng tấy mau biến mất, giúp da dễ trao đổi với môi trường bên ngoài và nhanh chóng phục hồi.
Một số bà mẹ truyền tai nhau kinh nghiệm xát chanh hoặc đắp một lát khoai tây mỏng vào chỗ tiêm nhằm mục đích giảm đau, sưng tấy cho bé. Tuy nhiên, cách làm này không được các chuyên gia y tế khuyến khích vì làn da của trẻ vô cùng nhạy cảm, làm vậy có thể tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cho vết tiêm.
Trong trường hợp, vết tiêm sưng to, xuất hiện hạch sưng kéo dài nhiều tuần thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế.
Nếu bé có dấu hiệu sốt nhẹ, tôi nên làm gì?
Trong những trường hợp thông thường, khi trẻ sốt nhẹ, trên 38-38,5 độ C thì mẹ cần thực hiện các thao tác như sau:
– Cho trẻ mặc quần áo thoáng, mát. Nếu thời tiết lạnh, vẫn nên bỏ bớt đồ, phòng ngủ giữ ấm là được.
– Dùng khăn mềm và nước ấm lau người cho trẻ.
– Cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ dẫn của nhân viên y tế trong trường hợp này thường dùng paracetamol để hạ sốt cho trẻ với liều dùng 15mg/kg, cách 4 – 6 giờ 1 lần, tối đa là 4 liều trong 24 giờ).
– Tuyệt đối, tránh sử dụng thuốc hạ sốt có chứa aspirin hoặc thuốc có chứa thành phần là axit salicylic bởi tác dụng phụ của các loại thuốc này có thể kết hợp với thành phần của vắc xin dẫn tới những triệu chứng nghiêm trọng khác.
– Kết hợp chườm lạnh tại vị trí tiêm cho trẻ. Mẹ vẫn cho trẻ bú mẹ bình thường. Lưu ý tránh chạm vào chỗ tiêm khi bế hoặc ôm trẻ.
– Khi trẻ có biểu hiện sốt cao, trên 39 độ C, bỏ bú liên tục từ 1-2 ngày đi kèm với biểu hiện quấy khóc nhiều, da tím tái, co giật thì cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay.
Bé nhà tôi đã sốt cao hơn 40 độ C?
Nếu bé sốt cao trong vòng 24 tiếng thì mẹ cần cho trẻ uống ngay thuốc hạ sốt. Phần lớn các hiện tượng sốt như vậy là lành tính cho thấy cơ thể của trẻ đang phản ứng và thích nghi với thuốc tiêm chủng.
Một số trường hợp trẻ sốt cao có dấu hiệu co giật có liên quan đến cơ địa thể chất ở từng trẻ. Bố mẹ cần bình tĩnh để có xử lý đúng mức. Nếu bạn cảm thấy không chắc chắn thì cần đưa con đến cơ sở y tế để bác sĩ chuyên khoa theo dõi.
Sau khi tiêm xong, tôi thấy con có biểu hiện quấy khóc, bồn chồn?
Sau khi được y bác sĩ tiêm xong, mẹ nên để trẻ ở lại cơ sở y tế từ 15-30 phút để trẻ có thời gian nghỉ ngơi, đồng thời theo dõi sớm các biểu hiện của trẻ. Nếu trẻ chỉ có biểu hiện quấy khóc, bồn chồn không yên thì tiếp tục theo dõi sau 12 giờ sau tiêm chủng, vì đây là dấu hiệu bình thường.
Con tôi có biểu hiện quấy khóc liên tục đã hơn 3 tiếng đồng hồ?
Trong vòng 2 ngày sau khi tiêm chủng, trẻ vẫn có thể có biểu hiện quấy khóc, tuy rằng hiện tượng này chỉ chiếm khoảng 10%. Với trường hợp này, gia đình cần theo dõi, chú ý đến khả năng ăn uống của bé có bị giảm sút hay không, ở mức độ nào. Các hoạt động vui chơi có vì hiện tượng quấy khóc mà giảm đi không.
Nếu bé quấy khóc liên tục, không ngủ, cơ thể mệt mỏi, da khô vì mất nước thì cần đưa bé đến bệnh viện để cấp cứu.
Bé chán ăn, tôi phải làm sao?
Vào ngày đầu tiên sau khi tiêm chủng trẻ có thể buồn ngủ, có một số trẻ bỗng biếng ăn. Trong trường hợp này cha mẹ không nên ép con ăn, thay vào đó cung cấp nhiều chất lỏng hơn, chẳng hạn như nước, nước trái cây hay sữa…
Hãy chắc chắn rằng môi trường trong nhà thoải mái đối với trẻ – đúng nhiệt độ và độ ẩm phù hợp. Nếu phòng quá nóng hoặc quá lạnh, trẻ cũng có thể ngủ kém.
Tôi thấy da của bé bị mẩn ngứa kéo dài sau khi tiêm phòng?
Nguyên nhân của hiện tượng này là trong một số loại vắc xin có chứa chất neomycin và polymicin gây kích thích mẩn ngứa cho trẻ. Với những trường hợp thông thường, bác sĩ sẽ theo dõi tích cực hoặc có thể kê thuốc kháng sinh điều trị. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh cần hết sức thận trọng đối với trẻ có tiền sử da nhạy cảm.
Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?
Cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi có các dấu hiệu sau:
– Sốt cao từ 38.5 độ trở lên, có uống thuốc hạ sốt mà vẫn không giảm.
– Nổi ban.
– Các triệu chứng sốt, sưng đau tại chỗ, khóc, quấy, bú kém…. nặng hơn hay kéo dài trên 24 giờ.
– Co giật hoặc co giật giống như động kinh.
– Tím tái.
– Mất ý thức.
Lưu ý
Sau khi trẻ được tiêm chủng phòng bệnh thì cơ thể trẻ xuất hiện những dấu hiệu phản ứng cũng như triệu chứng khác. Gia đình cần phải có hiểu biết nhất định để phán đoán những dấu hiệu này có liên quan đến việc tiêm chủng phòng bệnh hay có liên quan đến nguyên nhân khác.
Ngày nay, y tế hiện đại đã phát minh ra nhiều chủng vắc xin phòng bệnh mang lại tác dụng hiệu quả và ý nghĩa to lớn cho đời sống sức khỏe con người. Vì vậy, mỗi gia đình cần có cái nhìn khách quan, hiểu biết đúng đắn trong việc lựa chọn vắc xin và tuân thủ lịch tiêm chủng phòng bệnh cho trẻ đúng thời hạn.