Bên cạnh việc trẻ ăn ngon, hấp thu dinh dưỡng tốt thì không ít trường hợp trẻ gặp tình trạng dị ứng thức ăn. Dị ứng thức ăn bắt nguồn từ đâu? Làm thế nào để biết con dị ứng thức ăn? Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ giải đáp một số vấn đề về dị ứng thức ăn ở trẻ và cách để phòng tránh dị ứng hiệu quả nhất.
Dị ứng thức ăn là gì?
Dị ứng thức ăn là phản ứng của cơ thể đối với một số chất có trong thức ăn. Theo thuật ngữ chuyên môn, các chất này được gọi là dị nguyên.
Độ tuổi trẻ bị dị ứng
Dị ứng thức ăn thường gặp nhiều nhất ở trẻ dưới 3 tuổi. Vì hệ miễn dịch và đường ruột của trẻ lúc này còn non yếu và chưa thực sự hoàn thiện. Ngoài ra, dị ứng thức ăn còn do yếu tố di truyền từ bố mẹ hay người thân trong gia đình.
Các triệu chứng
Các triệu chứng thường dễ nhìn thấy ngay ở bề mặt cơ thể. Chúng thường xuất hiện khá nhanh, chỉ từ vài phút đến khoảng hai giờ sau khi cho trẻ ăn thức ăn có chứa các dị nguyên gây dị ứng. Trường hợp nhẹ, trẻ bị sưng môi, ngứa miệng lưỡi và hầu họng. Mức độ vừa phải có thể gây ngứa, đốm đỏ hoặc phát ban. Mắt có thể sưng đỏ, chảy nhiều nước mắt. Ở mức độ nặng, trẻ có biểu hiện buồn nôn, nôn, đau bụng. Đồng thời bị tiêu chảy, khó thở và sốc dị ứng.
Một số trẻ xuất hiện các triệu chứng muộn hơn, thường là vài ngày sau khi ăn thức ăn chứa dị nguyên. Các triệu chứng gồm: viêm da, viêm mũi dị ứng, viêm xoang, táo bón, khó ngủ.
Nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng
Các thực phẩm dễ gây dị ứng gồm các loại như lòng trắng trứng, sữa bò, đậu phộng, lúa mì, (bột) xương cá, đậu nành. Tình trạng dị ứng thức ăn xảy ra theo từng độ tuổi với một loại thức ăn nhất định. Trẻ từ 1 – 7 tuổi có thể bị dị ứng nếu ăn các loại hạt cứng. Từ 6 – 36 tháng dị ứng khi ăn hạt mè. Người trưởng thành dị ứng với nghêu sò, tôm, cua, cá. Lòng trắng trứng gà, sữa bò, lúa mỳ, đậu nành dễ gây dị ứng cho bé từ 6 – 24 tháng.
Cách phòng tránh
Với trẻ sơ sinh, tốt nhất là nên cho bú sữa mẹ hoàn toàn trong tối thiểu 4 – 6 tháng đầu. Điều này nhằm giảm tối đa việc tiếp xúc với các protein lạ và nguy cơ nhiễm trùng, giúp hoàn chỉnh lớp bảo vệ ở ruột.
Nếu mẹ thiếu sữa và bé bị dị ứng sữa bò thì cần dùng loại sữa công thức đã được thủy phân một phần hay hoàn toàn, để giảm đi sự dị ứng. Đồng thời, mẹ cần tránh những thức ăn có nhiều nguy cơ gây dị ứng.
Đến tuổi ăn dặm, nên bắt đầu cho trẻ ăn bằng gạo trắng. Đồng thời kết hợp với các loại thịt như thịt heo, thịt gà. Cho bé ăn chuối, lê, rau quả (trừ đậu) và các loại dầu tinh chế (không còn protein). Cần tránh cho bé ăn các loại thực phẩm đã từng khiến bé bị dị ứng và các loại thức ăn có nhiều nguy cơ gây dị ứng như đã nêu ở mục trên.
Điều trị
Nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng của dị ứng thức ăn, bác sĩ sẽ kiểm tra và thực hiện một số xét nghiệm chuyên khoa như làm xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm trên da để xác định thức ăn mà trẻ dị ứng. Khi dị ứng thức ăn đã được xác định, hai biện pháp được tiến hành để điều trị dị ứng thức ăn ở trẻ là:
- Tránh để trẻ tiếp xúc với các dị nguyên có trong các khẩu phần ăn hàng ngày. Nếu mẹ biết thức ăn nào gây dị ứng cho trẻ thì không nên thêm vào chế độ ăn của trẻ.
- Sử dụng các thuốc điều trị dị ứng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Nếu trẻ bị dị ứng nặng kèm các biểu hiện như tiêu chảy liên tục, khó thở đến tím tái, sốc phản vệ dữ dội, bạn cần đưa bé đến trạm y tế gần nhất trước khi đến bệnh viện có chuyên khoa, để được cấp cứu và điều trị kip thời.